Międzynarodowy Dzień Wiedzy o Minach i Działań Zapobiegających Minom (ang. International Day for Mine Awareness and Assistance in Mine Action) to święto obchodzone corocznie 4 kwietnia, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją A/RES/60/97 w 2005 roku.

Obchody mają na celu prowadzenie akcji przeciwminowych w krajach, w których miny i materiały wybuchowe pozostałe po wojnie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa, zdrowia i życia ludności cywilnej oraz utrudniają społeczny i gospodarczy rozwój na poziomie kraju i regionu.

Miny lądowe oraz niewypały blokują drogi w Afganistanie, Sudanie, Kambodży i Demokratycznej Republice Konga. Blokują również dostęp do szkół i szpitali w Laosie, Gazie i Nepalu.

Dzięki działaniom NATO oraz innych organizacji międzynarodowych i partnerów NATO do dwóch procent zmniejszyła się liczba Afgańczyków zagrożonych minami przeciwpiechotnymi i niewybuchami. Od 1997 roku Stany Zjednoczone przekazały ponad 220 mln dol. na akcje usuwania min i materiałów wybuchowych. W ramach realizowanego programu Stany Zjednoczone finansują blisko sto specjalnych zespołów z psami szkolonymi do wykrywania min. W Afganistanie akcja usuwania min jest prowadzona od ponad 23 lat i wciąż jest daleka od zakończenia w związku z nagromadzonymi tam przez ostatnie czterdzieści lat dużymi ilościami niewybuchów. Dzięki pracy takich właśnie zespołów saperskich z psami pewnego dnia cały Afganistan będzie wolny od zagrożenia minami przeciwpiechotnymi i niewybuchami.

W Europie nie jest lepiej….Chorwacja jest nadal jednym z najbardziej zaminowanych państw na świecie. Do dziś oczyszczona z min została blisko połowa podejrzewanych o zaminowanie obszarów tego kraju, co kosztowało jego władze ponad 4 mld HRK (2,2 mld PLN). Swego czasu w kampanie włączała się Lady Di.

Zanim ONZ uchwalił Międzynarodowy Dzień Wiedzy o Minach i Działań Zapobiegających Minom 8 grudnia 2005 roku, który przypada na 4 kwietnia, już w 1992 roku powstała Kampania na Rzecz Zakazu Min z inicjatywy sześciu pozarządowych organizacji:

•  Międzynarodowej Organizacji Niepełnosprawnych
• Organizacji Praw Człowieka
• Międzynarodowej Organizacji ‚Medico’
• Grupy Doradczej ds. Min
• Organizacji ‚Lekarze dla Praw Człowieka’
• Amerykańskiej Fundacji Weteranów Wojny Wietnamskiej

Organizacje te działały w różnych krajach: Afryce, Azji, na Bliskim Wschodzie i w Ameryce Łacińskiej. Były świadkami tego, jak straszliwe efekty stosowania min wpływają na spowolnienie, a nawet zahamowanie rozwoju tych krajów.

Organizacje te doszły do wniosku, że jedynie całkowity zakaz stosowania min może rozwiązać te tragiczną sytuacje. Utworzono ICBL (Międzynarodowa Kampanie na Rzecz Zakazu Stosowania Min) – jako organ koordynujący wspólne działania.

Organizacje założycielskie wniosły praktyczną wiedzę o problemie min. Różne aspekty problemu dotyczyły takich dziedzin, jak:

•  prawa człowieka,
• prawa dzieci, rozwój,
• uchodźctwo,
• pomoc medyczna i humanitarna.

Nie bez znaczenia były tez kontakty organizacji założycielskich ze społecznościami z rożnych zakątków świata. A miny – to wykonany fabrycznie lub przygotowany z dostępnych materiałów bezpośrednio na polu walki ładunek materiału wybuchowego z urządzeniem inicjującym i zabezpieczającym, umieszczony w obudowie, często wodoszczelnej. W zależności od przeznaczenia może zawierać też elementy rażące – kawałki metalu a nawet kamienie.

Specjalną kategorię stanowią miny pułapki – specjalnie preparowane ładunki wybuchowe, których sposób wykonania, założenia czy wyglądu ma „zachęcić” przeciwnika do uruchomienia ukrytego zapalnika inicjującego wybuch ładunku.

Nawet po zakończeniu jakiegokolwiek konfliktu ta broń stanowi zagrożenie dla ludności cywilnej, wracającej na tereny objętych byłym konfliktem zbrojnym.

Ci co przeżyli wybuch miny, są kalekami do końca życia i cierpią na liczne obrażania, wśród których wymienić można konieczność amputacji jednej lub kilku kończyn, miejscowe obrażenia, poparzenia, ślepotę, czy pękniętą błonę bębenkową. Obrażenia takie stanowią wyzwanie nawet dla najbardziej wytrawnych chirurgów, nie mających zazwyczaj do czynienia z tego typu ranami w ich cywilnej praktyce.

Niezależnie od obrażeń fizycznych ofiary niejednokrotnie doświadczają traumy psychicznej. Utrata kończyny jest rujnującym wydarzeniem, któremu niejednokrotnie towarzyszy wstyd, utrata godności i poczucia własnej wartości. Otoczenie może to wrażenie dodatkowo pogłębiać – przez wykluczanie bądź dyskryminację niepełnosprawnej osoby. Dlatego też dla wielu spośród ofiar niezbędnym jest wsparcie psychiczno – społeczne, niezależnie od szkolenia zawodowego, pomocy finansowej i koniecznego skłaniania do osiągnięcia finansowej samodzielności.

Najgorsze w tym wszystkim jest to, że cierpią najmłodsi, a przeciętny człowiek, który nie miał do czynienia z jakimkolwiek konfliktem, nie zdaje sobie sprawy, że na wszystkich kontynentach zdarzają się do tej pory wypadki z niewybuchami.

źródło: wikipedia.pl, tokis.pl, foto: www.saperski.dbv.pl