Język francuski postrzegany jest, jako jeden z najbardziej urokliwych języków na świecie. Wielu osobom podoba się jego brzmienie. Kojarzony jest też niekiedy ze snobizmem. Na początku nauki język francuski nie wydaje się językiem trudnym do opanowania. Jeśli uczyłeś się języka francuskiego, to poziom jego znajomości łatwo sprawdzić poprzez konwersacje, na przykład na preply.com. Jeśli chcesz rozpocząć naukę francuskiego zapisz się na kurs i korepetycje (dowiesz się o nich więcej na stronie: korepetycje francuski). Od pewnego czasu zaczęto na szerszą skalę interesować się gramatyką francuską. Z jakiego powodu? Zaczęto zastanawiać się, czy język francuski jest seksistowski, a tematem interesują się osoby, które zajmują się równouprawnieniem kobiet i mężczyzn. Na wielu uniwersytetach bada się język pod kątem mechanizmów dyskryminujących. Jest to dziedzina badań w ramach gender studies.

Czy w języku francuskim panuje przewaga formy męskiej nad żeńską? Język francuski, szczególnie w rzeczownikach i czasownikach liczby mnogiej daje pierwszeństwo formie męskiej. Językoznawcy i historycy przypominają, że forma męska w języku francuskim dominuje nad formą żeńską z tego powodu, iż w szesnastym i siedemnastym wieku ówcześni opiniotwórcy głośno mówili o nierówności płci.

Gramatyka języka francuskiego – zmieniać czy nie zmieniać?

Wyraźne zgrzyty na ten temat pojawiły się w momencie, gdy Sophie Le Callennec opublikowała podręcznik dla drugoklasistów, w którym zastosowano pisownię równościową. Podręcznik natychmiast wzbudził duże zainteresowanie i pojawiło się mnóstwo opinii na jego temat. Zarówno tych będących za zmianą gramatyki, jak i tych, którzy żadnych zmian sobie nie wyobrażają. Autorka podręcznika zastosowała nowe znaki gramatyczne, które mają zaznaczyć równie częste występowanie kobiet, jak i mężczyzn. W tym momencie warto przypomnieć sobie kilka zasad, jak unikać obecności seksistowskich wypowiedzi.  Te zasady to:

• Unikanie sformułowań, które wtłaczają kobiety w negatywne i schematyczne wyobrażenia
• Nie używanie zwrotów, które definiują kobietę jedynie przez mężczyznę
• Kobiety powinno określać się rodzajem żeńskim, a mężczyzn rodzajem męskim

Jesienią ubiegłego roku ponad kilkaset nauczycieli i nauczycielek ogłosiło manifest, w którym zamieścili oświadczenie, że zaprzestają nauczania reguł gramatycznych, które faworyzują mężczyzn. Pedagodzy ci oświadczyli, że stosowanie tego typu przestarzałych form gramatycznych wprowadza pewne pojęcia, których niezwykle trudno pozbyć się w wieku dorosłym.  Według nich jest to w pewnym sensie przyzwoleniem na destrukcyjne działanie, które ma wpływ na wyobrażenia o przewadze jednej płci nad drugą. Najwyższy autorytet pod względem poprawności języka francuskiego – Akademia Francuska natychmiast odpowiedziała na wspomniany manifest. Według Akademii zmiany w gramatyce języka francuskiego powodują komplikacje, które pozbawią język francuski czytelności. Według 40 Nieśmiertelnych członków Akademii Francuskiej język francuski znalazł się w sytuacji zagrożenia. Język francuski we Francji jest nieodmiennie związany z narodową tożsamością. W tym kraju obowiązuje ustawa o obronie języka francuskiego. Kwestia poprawności francuskiego jest we Francji traktowana o wiele poważniej niż w naszym kraju. Dominacja formy męskiej w języku francuskim jest spowodowana tym, że od dawien dawna wszystkie prestiżowe i ważne zawody wykonywali mężczyźni. Obecnie bardzo dużo się w tym zakresie zmieniło. Obecna sytuacja niejako wymusza konieczność powstania żeńskich odpowiedników zawodów. Problem ten był we Francji dostrzegany już wiele lat temu. Na przykład w roku 1986 premier francuskiego rządu wydał postulat, w którym zalecał zmianę na żeńskie rzeczowniki oznaczające zawody w dokumentach rządowych i prawniczych. Proces ten postępuje, jednak Akademia Francuska jest przeciwna tego typu zmianom.

Francuskie organizacje zajmujące się sprawami równouprawnienia są dość zróżnicowane. Także ruchy feministyczne w tym kraju mają różne oblicza. Większy udział kobiet w różnego typu instytucjach politycznych jest wspólnym celem wszystkich tego typu organizacji. Jako ciekawostkę należy wymienić fakt, że francuskie kobiety otrzymały prawa wyborcze, jako jedne z ostatnich w Europie.  Miało to miejsce w 1944 roku, natomiast polskie kobiety takie prawo miały od 1919 roku. Dziś Francja może pochwalić się dobrym wynikiem ilości kobiet w polityce samorządowej. Udział ten wynosi 50 procent, a stało się tak za sprawą zmiany systemu wyborczego. Nie oznacza to, że kobiety we Francji są lepiej traktowane. Ten kraj niestety nie odbiega od europejskich średnich.  25 listopada to Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet. W tym dniu prezydent Francji przedstawił program rządowy, w którym między innymi wprowadza dużo wyższe kary za różnego typu formy seksizmu.

Deprecjonowanie za pomocą języka nie odnosi się tylko do gramatyki języka, przebiera również inne formy. Język jest obrazem rzeczywistości i zmian, które są czymś naturalnym. W rzeczywistości pozajęzykowej również daleko jeszcze do ideału, jakim jest równe traktowanie kobiet i mężczyzn.