W czwartek odbyły się uroczystości odsłonięcia pomnika Cichociemnych na Cmentarzu Bródnowskim. Nastąpiło odsłonięcie nagrobka polskich bohaterów z prawdziwymi danymi osobowymi poległych, ich pseudonimami oraz opisem wydarzeń z 27 maja 1943 roku. Fundatorem upamiętnienia jest Zdzisław Sipiera, Wojewoda Mazowiecki. Pomnik, miejsce pamięci narodowej, został wpisany do rejestru grobów i cmentarzy wojennych.

Co się działo w 1943?

27 maja 1943 r. w akcji na rogu ulic Długiej i Miodowej w Warszawie zginęło trzech „Cichociemnych”, kurierów Rządu RP na Uchodźstwie: Jerzy Mara Meyer „Vis” odznaczony orderem Virtuti Militari, Wiktor Czyżewski „Cap” i Norbert Horenstein „Andrzej”. Niemców zaalarmowała kelnerka, której udało się zbiec z opanowanej przez „Cichociemnych” restauracji zwanej „U folksdojcza”. W strzelaninie ponieśli straty również Niemcy, m.in. wyższy urzędnik policji i komisarz kryminalny SS-Obersturmführer Horst Corfei. Czwarty uczestnik akcji, Stanisław Stach „Marian”, został ranny i wzięty żywcem do siedziby Gestapo w al. Szucha, gdzie popełnił samobójstwo połykając ampułkę z cyjankiem potasu.

Trzej kurierzy, którzy wzięli udział w tej akcji zostali odznaczeni Bojowym Znakiem Spadochronowym. Ciała bohaterów zostały wykradzione z kostnicy. Pogrzeb „Cichociemnych” odbył się potajemnie na Cmentarzu Bródnowskim. Na tablicy nagrobnej trzej kurierzy byli ukryci pod zmienionymi nazwiskami jako „bracia Horscy”. Na nowym pomniku umieszczone zostaną inskrypcje z prawdziwymi danymi osobowymi poległych, pseudonimami, opisem wydarzeń z maja 1943 r. oraz symbolami Polskiego Państwa Podziemnego oraz „Cichociemnych”. Autorem pomnika jest artysta rzeźbiarz Czesław Kałużny.

Pomnik „Cichociemnych” jako miejsce pamięci narodowej, został wpisany do rejestru grobów i cmentarzy wojennych. Pod opieką Wojewody Mazowieckiego znajduje się ponad 1 300 obiektów – większość pochodzi z czasów I i II wojny światowej.

Wojewoda przeznacza na utrzymanie oraz remonty grobów, kwater i cmentarzy wojennych ok. 2,5 mln zł rocznie (ponad 15 mln zł. od 2007 r.).

źródło tekst i foto: mazowieckie.pl