Co wspólnego mają ludzie z bakteriami i wirusami? Pozornie niewiele, ale w praktyce dzielimy z nimi co najmniej dwie cechy: chcemy przetrwać i przekazać dalej swój materiał genetyczny. W tym celu ludzie odżywiają się, uprawiają sport i wchodzą w związki. Dysponujące znacznie mniejszym arsenałem możliwości, bakterie i wirusy ograniczają się do rozprzestrzeniania się i atakowania kolejnych nosicieli. Czasami jest to dla nas wręcz korzystne: bez mikroflory jelitowej złożonej z dziesiątek bilionów bakterii nie moglibyśmy trawić jedzenia. Z kolei niektóre wirusy, nazywane fagami, pomagają nam rozprawić się z tymi bakteriami, które wywołują u nas groźne choroby (np. czerwonka, gruźlica, dżuma). Jednakże w placówce medycznej nie możemy pozwolić sobie na nonszalancję: każdy z drobnoustrojów może się okazać zabójczy, zwłaszcza dla ciał pacjentów osłabionych przez chorobę. To dlatego prawidłowa dezynfekcja powierzchni, sprzętów i skóry, pozostaje absolutnie kluczowa. Sprawdź, przeprowadzać ją skutecznie.
Dezynfekcja powierzchni – środki nie znające litości
Zastosowanie konkretnego preparatu zależy od właściwości samej powierzchni. Obszary w szpitalu, przychodni czy gabinecie specjalistycznym możemy podzielić na zmywalne (czyli z łatwym dostępem – np. podłogi, lamperie, parapety) oraz trudnodostępne (czyli mniejsze albo bardziej wymagające, takie jak łóżka czy klamki).
Czyszczenie dużych, łatwo dostępnych powierzchni jest oczywiście zdecydowanie mniej skomplikowane. W hurtowniach medycznych możemy wybierać spośród licznych środków przeznaczonych do tego typu zastosowań. W kategorii dezynfekcja w eplaster.pl – polskiej hurtowni medycznej cieszącej się ogromnym zaufaniem klientów, dostępne są m.in. preparaty bazujące na chlorze, wykazujące szerokie spektrum działania i wysoką skuteczność, a przy tym tanie. Możemy wybrać również specyfiki aminowe – równie atrakcyjne cenowo i efektywne, a przy tym nie wydzielające drażniącego zapachu. Jeśli zależy nam na błyskawicznym działaniu, warto wybrać aerozol zamiast gotowej mieszanki czy koncentratu.
Małe i trudnodostępne powierzchnie najczęściej myjemy z pomocą środków bazujących na alkoholu. Działają one błyskawicznie i równie szybko wysychają. Są skuteczne i dostępne w kilku postaciach, m.in. w aerozolu czy w chusteczkach.
Specjalną grupę preparatów do dezynfekcji powierzchni stanowią te nadające się do usuwania zabrudzeń biologicznych. Stosujemy je wówczas, gdy doszło do zachlapania powierzchni wydalinami, wydzielinami i płynami ustrojowymi pacjenta.
Dezynfekcja sprzętów – co można samodzielnie umyć?
Zanieczyszczenia o charakterze biologicznym i mikrobiologicznym, jak i te standardowe, codzienne (czyli np. kurz) pojawiają się nie tylko na powierzchniach i meblach, ale także na sprzętach znajdujących się na stałe w pomieszczeniach (np. aparat do USG, unit stomatologiczny). W ich przypadku najlepiej sprawdzają się te same środki, których używamy do czyszczenia trudniej dostępnych powierzchni.
Problematyczna może się okazać wytrzymałość materiałowa – skórzane fotele, elementy wykonane z aluminium czy z tworzyw sztucznych, mogą źle znosić kontakt z pewnymi środkami chemicznymi, np. z chlorem czy z alkoholem. A jednak rzetelne wyczyszczenie tych sprzętów jest absolutnie niezbędne, aby wykonywanie świadczeń mogło być bezpieczne. Wystarczy kichnięcie pacjenta, aby pokryć fotel czy stojące obok niego urządzenie niewidoczną warstewką bardzo żywotnych patogenów. Czy z tej sytuacji istnieje rozsądne i opłacalne wyjście?
Oczywiście – to jak najdokładniejsze zabezpieczenie sprzętów barierami odpornymi na płyny. Fotel czy leżankę warto pokryć jednorazowym prześcieradłem. Specjalne folie, taśmy i osłonki mogą ochronić nawet poruszające się elementy. O ile nie doszło do ich przerwania, osłonki wystarczy zmieniać pomiędzy pacjentami a pod koniec dnia umyć sprzęty delikatniejszym środkiem dezynfekującym.
Dezynfekcja skóry – skutecznie ale delikatnie
Przed każdym przerwaniem ciągłości powłok skórnych musimy obowiązkowo odkazić miejsce planowanego wkłucia czy cięcia. Dezynfekcja jest niezbędna również wtedy, gdy pacjent już zgłasza się z raną. Do tego celu należy używać środków, które są jednocześnie bardzo skuteczne, ale i nie spowodują przesuszania się skóry i nie opóźnią procesu gojenia.
Obecnie najczęściej stosowane są preparaty z oktenidyną. Miejsca nakłuć przy pobieraniu krwi czy podawaniu iniekcji odkaża się przeważnie alkoholem. Coraz rzadziej sięgamy po środki takie jak jodyna czy gencjana.
Przeprowadzanie rzetelnej dezynfekcji należy do podstawowych obowiązków personelu medycznego oraz sprzątającego placówki medycznej. Jeśli pacjent dostaje zalecenie samodzielnej zmiany opatrunków, należy poinstruować go o obowiązujących zasadach higieny.