Konstytucja 3 maja, a właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja została uchwalona 3 maja 1791 roku. Była aktem regulującym ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją.
Konstytucja 3 maja została ustanowiona ustawą rządową przyjętą tego dnia przez sejm. Została zaprojektowana w celu zlikwidowania obecnych od dawna wad opartego na wolnej elekcji i demokracji szlacheckiej systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Co zmieniła?
Konstytucja zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną, ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi (gołocie), wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja formalnie zniosła praktycznie nieużywane od 27 lat liberum veto.
Kto na stracił, a kto zyskał?
A jak to było? Kto był kim i jaką odegrał rolę historyczną?
Najlepiej oddaje to obraz Jana Matejki, mistrza historycznech obrazów. Krótka analiza filmowa:
źródło: wikipedia.org